Ziemie Odzyskane

Nowa powojenna rzeczywistość to zarówno całkowita podległość polityczna Rosji, prześladowania żołnierzy AK i działaczy organizacji podziemnych jak również drenaż gospodarczy Polski i stopniowe podporządkowanie całej gospodarki rygorom sowieckim. Stacjonujące w Polsce wojska radzieckie grabiły i dewastowały przemysł i rolnictwo, pozostając zupełnie bezkarne wobec tworzącej się władzy ludowej.

Praca odbudowy i organizowania życia społeczeństwa przebiegała
w szczególnie trudnych warunkach politycznych i ekonomicznych. Mimo to tzw. „plan 3-leni” naprawdę zrealizowano i to w 2 lata i 10 miesięcy. Już nigdy potem wysiłkiem społecznym nie osiągnięto
w PRL takiego wyniku.

Ziemie odzyskane to szczególny obszar powojennej Polski. Przez szereg lat pracy na tych terenach towarzyszy poczucie zagrożenia i niepewności co do ich trwałej przynależności do państwa polskiego. Ma to znaczący wpływ na postawy społeczne.

W pierwszych latach po wojnie (1945-1946) w Elblągu i Olsztynie Duda-Dziewierz organizował samorząd miejski, spółdzielczość mieszkaniową, spółdzielczość spożywców. Jako działacz lewicowy aktywnie budował struktury PPS na Wybrzeżu. Został powołany do Miejskiej Rady Narodowej Elbląga. Jego priorytetem w tym okresie było stworzenie zaplecza dla rozwoju szkolnictwa na tych terenach. Jako Pełnomocnik Wojewódzki Rządu do Walki z Analfabetyzmem zaangażował się w organizację szkolnictwa w obrębie Elbląga, Sopotu, Gdańska i Gdyni. W latach 1946-1950 przewodniczył Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Gdańsku. Był to okres niezwykle wytężonej pracy w bardzo wielu obszarach. Po zjednoczeniu wszedł w struktury PZPR.

W maju 1950 roku, odchodząc ze stanowiska w efekcie reformy rad narodowych, tak podsumował 5-letni okres prac: „W zespole miast (Gdańsk-Sopot- Gdynia) żyje dziś przeszło 350 tys. mieszkańców, mając do dyspozycji mieszkania, wodę, światło, urządzenia kanalizacyjne, możliwości komunikacyjne, szkoły, szpitale, sklepy, stołówki, a przede wszystkim — pracę. Osuszyliśmy Żuławy, zbudowaliśmy drogi i mosty, uruchomiliśmy komunikację miejską.
W ramach planu 3-letniego, który był planem odbudowy, możemy poszczycić się dużymi osiągnięciami. Odbudowaliśmy stocznie, przemysł i rybołówstwo”. (Dziennik Bałtycki Nr. 82, 1950 r.)